Οι Φίλοι της Μουσικής Καλαμάτας

Τριο el Greco

 

Το Τρίο el Greco σχηματίστηκε στην Αθήνα το 2016 από τους Φαίδωνα Μηλιάδη, Αλέξη Καραϊσκάκη και Θοδωρή Ιωσηφίδη. Έπειτα από την πολυετή παρουσία τους στο εξωτερικό, με αυτό το σχήμα έστρεψαν τη δραστηριότητά τους στον ελλαδικό χώρο, θέλοντας να συμβάλουν στα εγχώρια μουσικά δρώμενα, καθώς και στην προώθηση της ελληνικής μουσικής δημιουργίας εκτός συνόρων. Η έντονη δραστηριότητα του el Greco σε σκηνές όπως το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, το Ωδείο Αθηνών, το Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, αλλά και σε εναλλακτικούς χώρους συναυλιών σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Πάτρα, Καβάλα και Σαντορίνη μεταξύ άλλων, το έχουν αναδείξει ως ένα από τα πιο ενεργά σύνολα μουσικής δωματίου της χώρας. Ο στόχος για μια ιστορικά ενημερωμένη ερμηνεία οδήγησε το Τρίο el Greco να ασχοληθεί εις βάθος με το πρώιμο έργο του Μπετόβεν και να ερμηνεύσει στο σύνολό του το έργο 1 του συνθέτη. Με αφορμή αυτήν την εμφάνιση γράφτηκε για το σύνολο στο περιοδικό “Οδός Πανός”: “Η ερμηνεία τους ξεδίπλωσε τον αρμονικό πλούτο των έργων και ανέδειξε τους μουσικούς διαλόγους με ελεγχόμενη ένταση και διάφανο ήχο. Η ομοιογένεια του ήχου, που δεν είναι δεδομένη στα σύνολα μουσικής δωματίου, αποτελεί για το Τρίο el Greco μία κατάκτηση”. Το 2018 το τρίο συμμετείχε στο αφιέρωμα στον Γιώργο Τσοντάκη που έγινε στο Ίδρυμα Εικαστικών Τεχνών και Μουσικής Θεοχαράκη, όπου και ερμήνευσε έργα του Έλληνα συνθέτη, ενώ το καλοκαίρι του 2019 συμμετείχαν στο 14ο Cultural Summer Festival στο Κουβέιτ. Στα σχέδια για το άμεσο μέλλον βρίσκονται έργα του 20ου αιώνα, καθώς και η ελληνική εργογραφία, παράλληλα με τη διεύρυνση του κλασικού τους ρεπερτορίου.

 

ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ

Το πρόγραμμα εστιάζει σε τρεις συνθέτες που επηρεάστηκαν εξίσου από την κλασική και τη λαϊκή παράδοση. Από τη μία μεριά ο Haydn σε αυτό το Τρίο του δημιουργεί μια ευκαιρία να εκφράσει την αγάπη του για τις απλές μελωδίες των παραδοσιακών τραγουδιών και της τσιγγάνικης μουσικής. Ο Σκαλκώτας, εκφραστής των ιδανικών της δεύτερης σχολής της Βιέννης που θεμελίωσε ο δάσκαλός του Schoenberg, και μιας πιο εγκεφαλικής προσέγγισης της συνθετικής διαδικασίας, εδώ παραλλάσσει με τέτοιους τρόπους γραφής ένα παραδοσιακό ελληνικό θέμα. Ο Dvořák επισκέπτεται τη σλάβικη παράδοση και στη φόρμα αλλά και στη χρήση της μουσικής ιδιωματικής λεπτομέρειας. Το Τρίο αρ. 39 του Joseph Haydn πρωτοεκδόθηκε στο Λονδίνο το 1795, αλλά σύντομα έγινε ιδιαίτερα αγαπητό και στην υπόλοιπη Ευρώπη. Τα δύο πρώτα μέρη προετοιμάζουν ουσιαστικά το έδαφος για την κλιμάκωση του φινάλε, που είναι βασισμένο σε έναν παραδοσιακό ουγγρικό χορό και δίνει τον τίτλο στο έργο. Το πρώτο μέρος αποτελείται από παραλλαγές που εναλλάσσουν μείζονες με ελάσσονες τονικότητες, και ως εκ τούτου χαρμόσυνη και θλιμμένη ατμόσφαιρα. Το δεύτερο μέρος, ένα λυρικό adagio, βασίζεται στην αντιπαράθεση δύο μελωδιών: μιας ιδιαίτερα περίτεχνης και γεμάτης ποικίλματα στο πιάνο, και μιας πιο απλής και τραγουδιστικής στο βιολί. Καταλήγει με τα δύο όργανα να ενώνονται σε μια κοινή γραμμή. Το τρίτο μέρος είναι ένα Ροντό με ελκυστικές μελωδίες και δραματικότητα, καθώς και μια εξωτική αύρα, κυρίως χάρη στα τσιγγάνικα χαρακτηριστικά στο μέρος του βιολιού. Η ιδέα και η δομή των παραλλαγών επιστρέφει και στο έργο του Νίκου Σκαλκώτα. Το πρώτο από τα δύο έργα για τρίο με πιάνο που έγραψε ο συνθέτης είναι μια σειρά από μεταμορφώσεις του γεμάτου ελληνικότητα θέματος σε μια τελείως ιδιότυπη μουσική γλώσσα. Γραμμένο το 1938, ανήκει στη δεύτερη δημιουργική περίοδο του συνθέτη, κατά την οποία εξελίσσει το σύστημα του δωδεκαφθογγισμού που ακολουθεί πιο αυστηρά στην πρώτη περίοδο, σε μια πιο προσωπική του εκδοχή. Μια σύνθεση εντελώς διαφορετικής φιλοσοφίας, το Τρίο “Dumky” του Antonín Dvořák, είναι έργο που δεν υπακούει στη νόρμα της κλασικής δομής. Αποτελείται από έξι μέρη, το καθένα από τα οποία έχει απότομες μεταπτώσεις ανάμεσα σε λυρικά και δυναμικά τμήματα. Αυτό εξάλλου είναι και το χαρακτηριστικό της Dumka, που δίνει και το όνομά της στο Τρίο. Πρόκειται για ένα είδος παραδοσιακού σλάβικου τραγουδιού, που διακρίνεται για τις αλλαγές της διάθεσης από τη θλίψη στην πληθωρικότητα και από τον πόνο στη, χορευτική σχεδόν, ζωτικότητα. Αυτό είναι που κάνει και το έργο του Dvořák αμιγώς Ρομαντικό. Από τη μία οι ακραίες αλλαγές και από την άλλη η εναλλακτική δομή του, που απομακρύνεται από την κλασική φόρμα, δίνουν στο έργο πνοή γνήσια συναισθηματική και προσωπική.

 

ΦΑΙΔΩΝ ΜΗΛΙΑΔΗΣ

O Φαίδων Μηλιάδης γνώρισε το βιολί με τον Κώστα Βοζίκη και την Irina Dragneva στο Νέο Ωδείο Θεσσαλονίκης. Έπειτα, συνέχισε τις σπουδές του στο Royal College of Music και μεταπτυχιακά στο Koninklijk Conservatorium Brussel με τους Adrian Levine και Kati Sebestyén, με την υποτροφία του ΙΚΥ. Κατά τη διαμονή του στο Λονδίνο και τις Βρυξέλλες ασχολήθηκε κυρίως με τη μουσική δωματίου, δίνοντας πληθώρα συναυλιών και συμμετέχοντας σε πολλά φεστιβάλ ανά την Ευρώπη (Bozar, Purcell room, Gent opera studio κ.ά.), ενώ παράλληλα υπήρξε μέλος της ορχήστρας νέων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Από το 2014 δραστηριοποιείται στην Αθήνα και οι συνεργασίες του με σημαντικούς καλλιτέχνες και ensemble εκτείνονται από τον χώρο της παλαιάς μουσικής, μέχρι την avant-garde μουσική σκηνή. Παράλληλα, διετέλεσε κορυφαίος στα πρώτα βιολιά της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, ενώ από το 2017 είναι μέλος της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών. Διδάσκει βιολί και μουσική δωματίου στο Ωδείο Κόνταλυ και είναι ιδρυτικό μέλος του Τrio el Greco.

 

ΑΛΕΞΗΣ ΚΑΡΑΪΣΚΑΚΗΣ

Ο Αλέξης Καραϊσκάκης – Νάστος είναι ένας από τους πιο δυναμικούς και ενθουσιώδεις βιολοντσελίστες μίας νέας γενιάς Ελλήνων μουσικών. Παίζει με την ίδια άνεση και ενθουσιασμό τόσο μοντέρνο όσο και μπαρόκ τσέλο, με το ρεπερτόριο του να εκτείνεται από την πρώιμη μπαρόκ μέχρι και την σύγχρονη μουσική δημιουργία του 20ου και 21ου αιώνα. Η ενεργός δράση του στη μουσική δωμάτιου και ως σολίστ περιλαμβάνει εμφανίσεις σε σημαντικούς χώρους συναυλιών της Ελλάδας και της Ευρώπης (Μ.Μ. Αθηνών Μ.Μ. Θεσσαλονίκης, Pavillon Musical de la Comtesse du Bary μεταξύ άλλων). Από το 2014 συμπράττει με την ορχήστρα Καμεράτα-Armonia Atenea και από το 2016 με το KYKLOS ensemble. Το 2017 έκανε το ντεμπούτο του στην Αμερική ερμηνεύοντας τις παραλλαγές σε ένα ροκοκό θέμα του Τσαϊκόφσκι. Είναι ιδρυτικό μέλος του Τrio el Greco και από το 2018 καλλιτεχνικός διευθυντής του διεθνούς μουσικού φεστιβάλ Σάμου του ιδρύματος Schwarz. Διδάσκει βιολοντσέλο και μουσική δωμάτιου στο Ωδείο Φίλιππος Νάκας. Η καλλιτεχνική παρουσία του στην Ελλάδα του χάρισε τη βράβευση του “καλυτέρου πρωτοεμφανιζόμενου καλλιτέχνη της χρονιάς” από την Ένωση Κριτικών Θέατρου και Μουσικής το 2011. Απέσπασε δυο πρώτα βραβεία στους Πανελληνίους Καλλιτεχνικούς αγώνες Βιολοντσέλου του Υπουργείου Παιδείας στην Α’ και Β’ κατηγορία. Το 2003 έκανε το ντεμπούτο του ως σολίστ με τη Συμφωνική Ορχήστρα του Δήμου Αθηναίων στο πλαίσιο της σειράς συναυλιών Μουσικά Σύνολα – Νέοι Σολίστ. Σπούδασε στο Conservatoire National de Région de Boulogne-Billancourt στο Παρίσι αποφοιτώντας με άριστα και δύο πρώτα βραβεία (Μουσικής δωματίου και Βιολοντσέλου). Επίσης σπούδασε στην Hochschule der Künste της Ζυρίχης, αποσπώντας πτυχία BA και MA. Καθηγητές του ήταν οι Xavier Gagnepain, Raphaël Chrétien και Roel Dieltiens στο βιολοντσέλο και η Hortense Cartier-Bresson στη μουσική δωματίου. Έχει παρακολουθήσει ενεργά σεμινάρια με τους Anner Bylsma, Philippe Müller και Jérôme Pernoo.

 

ΘΟΔΩΡΗΣ ΙΩΣΗΦΙΔΗΣ

Ο Θοδωρής Ιωσηφίδης αποφοίτησε το 2004 από το “Νέο” Ωδείο Θεσσαλονίκης – Δίπλωμα Πιάνου με Άριστα παμψηφεί και Α’ βραβείο. Συνέχισε τις σπουδές του στο Trinity College of Music, Λονδίνο, όπου ολοκλήρωσε το Bachelor in Music Performance με την ανώτατη διάκριση (BMus, First Class Honours). Είναι κάτοχος δύο μεταπτυχιακών τίτλων με διακρίσεις ως υπότροφος της Βασιλικής Ακαδημίας της Σκωτίας στη Γλασκώβη, στην οποία εργάστηκε και ως συνοδός κλασικού τραγουδιού. Στη διάρκεια των σπουδών του μελέτησε κοντά στους Yonty Solomon, Philip Fowke και Jonathan Plowright. Συνεργάζεται τακτικά με συνθέτες, του έχουν αφιερωθεί έργα και έχει πραγματοποιήσει πολλές πρώτες εκτελέσεις. Έχει εμφανιστεί μεταξύ άλλων στο St.Martin-in-the-fields στο Λονδίνο, στο City Halls της Γλασκώβης, στο Edinburgh Festival Centre, στον Καθεδρικό Ναό του Knighton στην Ουαλία, στο Ωδείο Αθηνών. Έχει διευθύνει από το πιάνο τις όπερες “Ωραία Ελένη” του J. Offenbach στο θέατρο Olvio, και “Διδώ και Αινείας” του H. Purcell στο θέατρο Βικτώρια. Έχει συνεργαστεί με την Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών του Ιδρύματος Ωνάση σε εκπαιδευτικά προγράμματα και στο Φεστιβάλ Νέων Χορογράφων του 2016, με το Φεστιβάλ Αθηνών στην πρεμιέρα της όπερας του Κορνήλιου Σελαμσή “Λεόντιος και Λένα”, καθώς και με την ομάδα “The Medium Project” στην όπερα “Trouble in Tahiti” του L. Bernstein στο θέατρο Σημείο. Από το 2016 είναι ιδρυτικό μέλος του Trio el Greco.